De land- en tuinbouw maken een zeer uitdagende periode door en de komende jaren zal dit niet veranderen. Europa maakt werk van de waterkwaliteit door normen en een deadline in januari 2027 op te leggen aan de verschillende lidstaten. Vordering en focus lag in Vlaanderen vooral bij nitraat waar in de waterlopen een norm is vastgelegd van 50 mg/l. Voor fosfaten en meer bepaald orthofosfaat-fosfor geldt de norm van 0,1 mg/l. Als laatste is er de stijgende aandacht voor gewasbeschermingsmiddelen (GBM) in het water. Land- en tuinbouw moeten dit reduceren, maar wetgeving of normeringen zijn tot op heden nog niet duidelijk afgesproken.
De aardbeienteelt heeft in de jaren 2000 reeds belangrijke aanpassingen doorgevoerd om lozing in de waterlopen te beperken. Een modern aardbeienbedrijf kent geen lozing meer vanuit de serres. Opvang van regenwater als basiswater genereert drainwater na gebruik in de teelt, wat in vele gevallen van kwaliteit beter is dan putwater. Om deze reden is door de aardbeientelers zwaar geïnvesteerd in ontsmettingstechnieken als UV-filtratie of trage zandfilters met bijhorende opvang om het waterverhaal in de serres te kunnen sluiten bij een hergebruik van drainwater aan gemiddeld 30%.
Sinds 2011-2012 beschouwt de Vlaamse milieumaatschappij (VMM) de aardbeienteelt als een belangrijke oorzaak van nitraatoverschrijdingen in MAP-meetpunten. De opkweekvelden of trayvelden werden met de vinger gewezen. Uitspoeling van nitraat terug dringen is enkel mogelijk via opvang en hergebruik van het water op trayvelden. Het aanpakken van nitraat alleen is echter onvoldoende. Trayvelden moeten zich in staat stellen om norm overschrijdende lozing van nitraat, fosfor of GBM te vermijden. Berekeningen op PCH lieten zien dat streven naar een gesloten systeem in droge of matig natte periodes de enige oplossing is.
Dit demoproject wil maximale en praktijkhaalbare opvang van drainwater voor hergebruik aantonen op trayvelden aardbei.
Contact: Proeftuin aardbeien en houtig kleinfruit: Femke De Vis & Miet Boonen
Email: femke.devis@pcfruit.be, miet.boonen@pcfruit.be
Duur: 01/05/18 – 30/04/20
Financiering: Vlaamse overheid (Demoproject)
Partners: PCH (Dieter Baets) – Inagro (Simon Craeye)